باغستان سنتی قزوین در انتظار تدبیر ماست...

باغستان سنتی قزوین در انتظار تدبیر ماست...

حفظ و توسعه باغستان تنها از رهگذر تصمیم سازی و تصمیم گیری شورایی میسر است.

مهندسان مشاور آورث از سال 1385 تا کنون به عنوان مشاور باغستان سنتی از سوی شهرداری عهده دار مطالعه و ارائه طرح‌ها و برنامه‌های حفاظت و توسعه باغستان بوده است. مطالعات کمی و کیفی این مشاور طی دو طرح جامع و تفصیلی دست‌آوردهای کلان و خردی داشته است. برخی از آنها از جمله مباحث مربوط به آب، راه های دسترسی محدود و ضوابط مداخله و ... عملیاتی هم شده است.

در گفتگویی که با محوریت باغستان سنتی قزوین با آقای مهندس پویا احمدی (مشاور آورث) انجام شد، ایشان ضمن تاکید بر هویت و جایگاه باغستان های سنتی در شهر قزوین و اهمیت آن به عنوان یک اثر ملی طبیعی- تاریخی- فرهنگی (شماره ثبت 21015، تاریخ ثبت 27/5/93) اعلام کردند که حفظ و توسعه باغستان تنها و تنها از رهگذر تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیریِ شورایی میسر می شود، همچنان که در طول سده‌های گذشته هم این چنین بوده است. ساز و کار شورایی امروز نیز وجود دارد و سازمان باغستان‌های سنتی قزوین که بر اساس پیشنهاد همین مشاور شکل گرفته است نیز کم و بیش بر همین اسلوب بنا شده و به باغستان‌ها خدمات می‌دهد.

ایشان بر این باور هستند که باغستان سنتی قزوین یک میراث منطقه‌ای و ملی تلقی می‌شود. باغستان موجودی زنده بوده و هست و عمری هزار ساله دارد که گذشتگان ما با همفکری و وحدت رویه آن را نگاه داشته‌اند. امروز همین وظیفه بر عهده‌ی ماست و نباید به صورت ضربتی و حکمی طرح‌ها را تصمیم‌گیری و اجرا کنیم.

با توجه به اینکه امروز شرایط زیستی باغستان به خطر افتاده و اراده باغداران، باغبانان، نهادهای مردمی (NGO)و مسئولان بر آن است که تصمیمی گرفته شود، مهندسان مشاور آورث راهبردها و اقداماتی را به شرح موارد زیر ارائه کرده است:

1. تامین امنیت روانی باغداران و ایجاد انگیزه های اقتصادی قوی برای ایشان جهت حفظ باغات از طریق فراهم کردن تسهیلات خرید تضمینی و توافقی محصولات توسط دولت و بیمه محصولات

2.  احداث و نگهداری نهرهای آبیاری و تجهیزات مرتبط با آن

3.احداث و نگهداری مسیرهای دسترسی محلی

4.رصد و پایش دائمی وضعیت باغستان از طریق گشت زنی مداوم یگان های گشت سازمان باغستان، اداره میراث فرهنگی و گردشگری قزوین و کارشناسان اداره جهادکشاورزی و نمایندگان تشکل های مردمی

5.بازنگری در ساختار کنونی شورای باغستان و سازماندهی اعضای 17 نفرهشامل نمایندگانرودخانهها(5 نفر)،نماینده اداره میراث فرهنگی استان، نماینده مشاورآورث، دو نفر از نمایندگان نهادهای مردمی(NGOs)، نماینده سازمان باغستان، نماینده اداره راه و شهرسازی استان، نماینده اداره حفاظت از محیط زیست، نماینده آب منطقه‌ای، نماینده جهادکشاورزی، نماینده امور اراضی استان، نماینده معاونت فنی- عمرانی استانداری و نماینده شورای شهر و تصمیم گیری بر اساس رای اکثریت

6.حضور نمایندگانی از نهادهای مردمی (NGO)(به عنوان نماینده افکار عمومی و همراهان همیشگی باغداران) و حضور نمایندگان رودخانه ها (به عنوان رکن اصلی راهبری مدیریت مشارکتی باغستان‌های سنتی قزوین) در جلسات شورای باغستان (نهاد عالی تصمیم گیری و نظارت بر امور مرتبط با باغستان) و داشتن حق رای در جلسات

7. پیگیری ساخت اتاقک به عنوان یکی از نیازهای باغداران در قطعاتی با مساحت 15 نفر (حدود 7500 مترمربع) و بیشتر که بتواند به صورت جمعی(با کارکردی مشابه چاهخانه های قدیمی و جایگاه مشارکت در حفظ حیات باغستان) مورد استفاده باغداران قرار گیرد.لازم به ذکر است که قطعات با مساحت بیش از 6 هکتار می توانند برای اخذ مجوز ساخت اتاقک به صورت خصوصی اقدام کنند.

تهیه و تنظیم: فهیمه جعفری، کارشناس ارشد مرمت و احیا بناها و بافت های تاریخی